PIR KIZI
Mesaj Sayısı : 83
Kayıt tarihi : 27/02/08
 |  Konu: KADIN HASTALIKLARI  Cuma Mart 14, 2008 11:35 am | |
| | KADIN HASTALIKLARI
ADET DÜZENSİZLİKLERİ,
KISIRLIK
MENOPOZ..VB
ADET DÜZENSİZLİKLERİ VE PROBLEMLERİ
Adet bozuklukları
Regl olmak (adet kanaması, ay hali) kadın hayatının önemli bir parçasıdır. Genç kızlığa adım atılan dönemde bazen şok etkisi yaratabilen ilk adet kanaması kısa bir süre sonra kadının her ay düzenli görmeye alıştığı ve düzensizleşmesi durumunda endişeye kapıldığı bir olgu haline gelir. Adet düzensizlikleri kadınların sık yaşadıkları sağlık sorunlarındandır ve her bilinçli kadının bu düzensizliklerin nedenleri hakkında genel bilgilere sahip olması gerekir.
Adet düzensizliğinin tanımı
Normal bir adet düzeni olan kadın 26-35 günlük aralıklarla (bu aralığın başlangıcını ve bitişini bir adetin ilk günüyle diğer adetin ilk günü belirler) kanama görür ve bu kanama 3-7 gün arasında devam eder. İlk günlerde nispeten daha fazla olan kanama yavaş yavaş azalarak en geç 7 günde tamamen biter. Tüm bu adet dönemi boyunca kadın ortalama olarak 60 ml. kan kaybeder. Bazı kadınlarda ek olarak tam iki adetin ortasına denk gelen dönemde birkaç damla süren lekelenme tarzında kanama olabilir. Ovulasyon (yumurtlama) esnasında oluşan bu kanama her ay tekrar eder ve normal dışı bir durum olarak kabul edilmez.
Yukarıda anlatılan düzenden her sapma adet düzensizliği olarak tanımlanır. Her adet düzensizliği tipinin kendine özgü nedenleri ve tedavi şekilleri olduğundan tanı koyma aşamasında kadının düzensizliği iyi tarif edebilmesi çok önemlidir.
Kadınlar neden adet kanaması görürler?
İki adet kanamasının ilk günleri arasında kalan ve menstruasyon siklusu adı verilen döngünün amacı uterusu (dölyatağını) gebeliğe hazırlamaktır. Bu döngünün düzenli olarak işlemesine hem fizyolojik hem de ruhsal süreçler katkıda bulunur: Her adetin ilk gününde beyinde bulunan hipofiz adlı salgı bezinden salgılanan bir hormonun etkisiyle yumurtalıklardan birinin içinde bir oosit (yumurta) hücresi olgunlaşmaya ve östrojen hormonu üretmeye başlar. Bu hormon uterus iç tabakasının kalınlaşmasından ve gebelik için ön hazırlıkların tamamlanmasından sorumludur. 14 gün süren bu kalınlaşma döneminde yumurta hücresi etrafında sıvı birikimi olur ve yumurtalık yüzeyinde yaklaşık 18-20 mm. çapında içi sıvı dolu olan ve folikül adı verilen yapı ortaya çıkar. Bu olaylar esnasında hipofizden salgılanan diğer bir hormonun kanda seviyesi belli bir aşamaya yükseldiğinde bu gelişen folikül çatlar ve içindeki olgunlaşmış yumurta hücresi serbest kalır. Bu hücre fallop tüpü içine girerek burada ilerlemeye başlar. Fallop tüpü içinde oosit bir sperm hücresiyle karşılaşır ve döllenme gerçekleşirse gebelik başlar.
Yumurtlama gerçekleştikten hemen sonra kanda östrojen hormonuna ek olarak progesteron hormonu da yükselmeye başlar. Bu hormon uterus iç tabakasını döllenen yumurtanın yerleşmesi ve gebeliğin devam etmesi için uygun hale getirir ve bir anlamda östrojen hormonunun burada yaptığı ön hazırlıkları tamamlar. Gebelik oluşmazsa kanda hormon seviyelerinin düşmesiyle belli bir süre sonra endometrium tabakası dökülmeye başlar. Bu dökülme kanamayla birlikte olur. Adet kanaması adı verilen bu kanamayla birlikte endometrium yeni siklustaki muhtemel bir gebelik için tekrar hazırlanmaya başlar ve yukarıdaki döngü en başa döner.
Adetin zamansal olarak düzenli olmasını sağlayan en önemli mekanizma ovulasyon (yumurtlama) ve buna bağlı olarak salgılanan progesterondur. Ovulasyon herhangi bir nedenle gerçekleşemezse endometrium tabakası östrojen etkisi altında kalınlaşmaya devam eder ve beklenmedik zamanda, sıklıkla gecikmeli olarak ve gene sıklıkla normalden fazla kanama olur.
Tüm hormonal mekanizma beyin üst merkezlerinin denetimindedir ve psikolojik etkenler hormonal salgılamayı etkileyerek adet düzeninde değişikliklere neden olabilirler.
Adet düzeninde diğer önemli bir etken de tiroit hormonlarıdır. Bu hormonların azlığı ya da fazlalığı durumunda adet düzeni sıklıkla bozulur ve yine sikluslar sıklıkla yumurtlama olmaksızın gerçekleşir. Adet düzensizlikleri - Anormal kanamalar
Adet düzensizlikleri ve anormal kanamalar kadın hastalıkları ve doğum hekimine başvuranlar arasında en ön sıralarda yer alan bir sorundur. Adet düzensizlikleri yapan sebepler yaş gruplarına göre değişiklik gösterebilir. Sik rastlanan sebepleri aşağıya çıkartılmıştır.
YENİ DOĞAN DÖNEMİ
Anneden geçen hormonların, doğum sonrası bebeğin kanında hızla seviye kaybetmesi neticesi, kız bebeklerde bazen vajinal kanama olabilir.
OYUN ÇOCUĞU DÖNEMİ
Bu dönemde sıklıkla kanama yapabilen sebepler arasında oyun sırasında vajene yabancı cisim yerleştirilmesi, anneye ait doğum kontrol hapı gibi hormon ilaçlarının içilmesi sayılabilir.
GEÇ ÇOCUKLUK DÖNEMİ
Bazen erken puberte (ergenleşme) dediğimiz durum olur ki; sebepleri arasında vücudun bazı bölgelerinde tümör oluşumu, hormon bozuklukları rol oynayabilir. Bu dönemde de yine yabancı cisim ve hormon ilaçlarının içilmesi rol oynayabilir. .
ADÖLESAN DÖNEMİ
Jüvenil kanama (disfonksiyonel kanama) hormonal aksin uygunsuz çalışmasına bağlı kanamalardır. Genellikle yumurtalıklardan yumurta oluşumu ve buna bağlı olarak da hormon üretiminde yetersizliklerle (progesteron hormonu) karakterizedir. bazen yoğun kanmalar bir kaç hafta sürebilir. Tedavide eksikliği olan hormonun yerine konması seklinde tedavi yapılır. Bu dönemde hormon preperatlarını kullanırken çok dikkatli olmak gerekir. Çünkü henüz büyüme çağında bulunan çocuklarda yoğun hormon kullanımı büyümeyi durdurabilir.
ÜRETKEN DÖNEM
Bu dönemde en önce akla gelmesi gereken adet dışı kanama sebebi, gebeliklerdir. Gebelikte normalde kanama olmaz. Ancak bazı gebeliklerde düşük tehlikesi, çok erken düşüklerin olması, dış gebelikler erken gebelikte kanama sebebi olarak karsımıza çıkabilir.
Gebeliğin daha ileri dönemlerinde çocuğun esinin doğum kanalının alt kısımlarına yerleşik olması, esin erken ayrılması kanama sebebi olabilir.
Yumurtlamanın düzgün olmamasına bağlı kanama bozuklukları da yine bu dönemde görülebilir.
Rahimin en iç tabakası olan endometriumun aşırı kalınlaşıp sonra yoğun kanamalarla döküldüğü hiperplaziler yine yumurtlama bozukluklarına bağlı olarak gerçekleşebilir. Rahim içinde yerleşik kanserler de kendini kanama ile gösterebilir.
Dışardan kullanılan bazı ilaçlar kanama düzensizliği yapabilir. Özellikle düşük hormon miktarları içeren bazı doğum kontrol hapları böyle kanamaya yol açabilir. Aylık veya üç aylık korunma iğneleri de ayni şekilde kanama bozukluğu yapabilir.
Süt hormonu bozuklukları da seyrek adet olma, sik adet olma, az adet olma gibi düzensizliklere yol açabilir.
RAHİMİN KENDİ HASTALIKLARI
Vajende bulunabilen bazı hastalıklar, vajinal kanser çok seyrek görülür, adet dışı kanamalar yapabilir. Rahim ağzında kolay kanayabilen yaraların varlığı , yine seyrek olarak rahim ağzı kanserleri sebep olabilir. Rahim içinde yerleşik polip veya myom dediğimiz urlaşmalar da adet kanamsında uzama veya adet dışı kanamalar yapabilirler. Rahimin adale tabakası içinde bulunan myomlar, rahim kasılmasını bozarak daha uzun adet sürelerine sebep olabilirler.
ÜRETKEN ÇAĞ SONLARI
Disfonksiyonel kanamalar (yumurtlamanın bozulması ve yumurtalıktan uygun hormon üretiminin olmaması durumlarında ortaya çıkabilir).
Rahim iç tabasında hiperplazi dediğimiz tabakalaşmalar bu dönemde karsımıza çıkabilir. Hiperplazi sonrası kanserleşme riski açısından bu hastaların çok iyi incelenmesi, biyopsi yapılması (parça aldırmak) gereklidir.
|
| |
|
